Ouders, kinderen en scheiding
Eén op de drie langdurige verbintenissen eindigt in een scheiding. Vaak zijn hier kinderen bij betrokken. De gevolgen van een scheiding kunnen niet los gezien worden van de eerder opgebouwde ouder-kind relatie. Een scheiding is een ingrijpende gebeurtenis, waar een kind goed van kan herstellen. Het kind staat voor een nieuwe ontwikkelingstaak.
Toch mogen de gevolgen ook niet onderschat worden. Iets wat voor een kind ondeelbaar leek wordt verbroken. Mogelijke gevoelens en reacties van kinderen variëren van angst tot opluchting, van verzet en boosheid tot (schijnbare) onverschilligheid. Schuldgevoelens en bezorgdheid om de ouders komen veel voor.
Soms is een individueel therapietraject voor kind en/of ouder wenselijk.
Naast individuele therapie is er een groepsaanbod voor kinderen die een scheiding doormaken of hebben doorgemaakt. Lees meer over groepstherapie→
De gevolgen voor kinderen hangen ook af van de positie en rol die beide partners in het ouderschap gaan innemen. Elke stap die ouders doen om hun verantwoordelijkheid als ouders te blijven dragen zal op lange termijn betekenisvol zijn voor het kind.
Gevolgen beperken
Voor ouders zijn er kansen om de gevolgen van een scheiding te beperken.
Het is daar bij belangrijk om voorbereid te handelen bij de volgende kwesties:
Bij wie gaan de kinderen wonen, hoe wordt de zorg verdeeld
Hoe vertel ik het de kinderen: scheidingsmelding
Hoe maken we als ouders onderscheid in ouderrelatie en partnerrrelatie
Daarbij zijn de volgende do's en dont's essentieel:
Do’s
* Ruimte maken voor gevoelens van het kind. Als je merkt dat je dat zelf (nog) niet kan bieden, hulp hiervoor zoeken
* Verdeling ouderschap. Maak (evt. met hulp) een ouderschapsplan waarin afspraken worden gemaakt over de zorg voor het kind.
* Benadruk naar je kind dat je van haar/hem houdt.
* Veel kinderen voelen zich schuldig over de scheiding. Benoem dit en benadruk dat de scheiding iets is van de ouders, waar het kind geen schuld aan kan hebben. Benoem, wanneer dit waar is, dat het kind uit liefde is geboren.
* Draag zorg voor herinneringen ( bv. foto’s van het gezamenlijke huis, foto’s met partner, objecten en verhalen die de gezamenlijke tijd vertegenwoordigen)
* Voor jonge kinderen (tot ongeveer 7 jaar) is praten over iets ingrijpends lang niet altijd mogelijk. Probeer tijd te maken om samen te spelen of te tekenen, zodat het kind ruimte krijgt om zich te uiten. Maar ook voor oudere kinderen kan dit een fijne manier zijn.
* Draag zorg voor dingen die wel hetzelfde blijven (sport, vriendjes, school)
* Houd rekening met een tijdelijke terugval of stagnatie in ontwikkeling. Het kind heeft tijd nodig om de nieuwe situatie als veilig te gaan ervaren.
Dont’s
* Gevoelens van het kind ontkennen of wegwuiven
* Kwaad spreken over de andere partner
* Kind als boodschapper inzetten
Bij scheiding is er sprake van een verlies. Uit een verlies kan iets goeds komen, als het verlies wordt onderkend en er ruimte is voor gevoelens waarmee het gepaard gaat.